Een slimme Energiemeter
» Meten is weten
In principe zou iedereen in Nederland zijn elektriciteits- en gasverbruik, zoals de verwarming, douche en de energierekening, kunnen controleren vanaf zijn pc of telefoon. De meteropnemer hoeft niet meer langs de deuren, maar kan de info gewoon op het hoofdkantoor aflezen. Netbeheerders, de eigenaren van het stroom- en gasnet, zo nodig bij iedere Nederlander aanbellen met een daarvoor benodigde slimme meter.
Gedetailleerde gegevens over het gas en stroomgebruik worden in alle Nederlandse huishoudens bijgehouden door deze slimme energiemeter. Een slimme meter is een elektriciteitsmeter met ingebouwde informatie- en communicatietechnologie. Het zijn digitale apparaten, in tegenstelling tot de analoge draaistroommeters. Een slimme meter vervangt de oude analoge elektriciteitsmeter en wordt tevens aangesloten op de analoge gasmeter. Het apparaat kan op afstand bediend en uitgelezen worden. Het complete systeem kan maximaal elke 15 minuten de meterstanden doorgeven aan de netbeheerder. Daarnaast bevat het apparaat poorten waarmee op afstand andere apparatuur bediend kan worden. Zo kan via een signaal de elektriciteit afgesloten worden, bijvoorbeeld bij wanbetaling of bij (dreigende!) overbelasting van het net.
Wens van de EU
De EU wenst van haar lidstaten dat 80 procent van de huishoudens in 2020 een slimme gas- en elektriciteitsmeter heeft. De gedachte daarachter, zo beweert men, is dat burgers zuiniger gaan leven omdat ze meer inzicht krijgen in hun energieverbruik. Door bijvoorbeeld na elke douchebeurt op hun eigen pc zichtbaar te hebben wat de kosten daarvan zijn, of exact kunnen zien hoeveel geld de verwarming op een half graadje lager scheelt, denkt men de consumenten bewuster te maken van hun energiegebruik.
Door vrijwel continu te meten wat op huishoudniveau wordt verbruikt kunnen de leveranciers en producenten veel beter dan nu anticiperen op pieken en dalen in de vraag. Bovendien kunnen zij met dynamische prijzen ons gedrag en hun inkomsten beter sturen. Een investering die pas op de zeer lange termijn rendabel zou moeten zijn lijkt me.. want elk huishouden in Europa (verplicht) voorzien van zo'n meter zal aardig in de kosten lopen. Ik schreef dit artikel al in 2009 en ik gok dat dit doel inmiddels wel gehaald is en er nog maar weinig mensen met een analoge meter zijn. Ook, gezien de recente ontwikkelingen op de energiemarkt, zou je bijna denken dat men hierin een vooruitziende blik gehad moest hebben. ;)
Privacygevoelige gegevens
Wat er met de meetgegevens gebeurt, is nergens geregeld. Ook niet hoe de privacy van de klanten beschermd moet worden. Let wel dat men nu alles op het gebied van energie in je woning inzichtelijk krijgt. (hoe vaak een hometrainer wordt gebruikt, of een huis een alarm heeft en hoe vaak dit is ingeschakeld, hoe vaak de inwoners douchen en hoe vaak ze hun kleren wassen, of er kinderen in het huishouden zijn, of men thuiskomt als de cafés sluiten en op wat voor manier men kookt, wanneer het licht aan gaat, hoe lang de verwarming aanstaat, welke apparaten aanstaan én of je thuis bent of afwezig!) Apparaten kennen een uniek stroomverbruik patroon dat eenvoudig te herkennen is. Dat geldt ook voor elektrische voertuigen, die aan de pomp zijn te identificeren. Onlangs is tijdens de lezing "Smart Hacking for Privacy" op een Berlijns computer congres bewezen, dat men aan de hand van het stroomverbruik gebaseerd op de helderheid van het televisiescherm bij verschillende televisieprogramma's en films, het kijkgedrag vast kan stellen. Aan de hand van de informatie die de slimme meter doorstuurt, kan de energiemaatschappij dus in principe zien welke programma’s en films klanten bekijken. Dit is privacygevoelige informatie die je eigenlijk niet in handen van derden wil hebben. Europese privacytoezichthouder waarschuwde eerder al dat de slimme meter gebruikt kan worden voor massasurveillance en commercieel en crimineel misbruik
Een netwerk van slimme meters kan worden gebruikt voor massasurveillance van burgers, waarschuwt de European Data Protection Supervisor (EDPS) in een recent gepubliceerd TechDispatch. Ook het profileren en volgen van personen in hun dagelijks leven voor commerciële of criminele doeleinden behoort tot de mogelijkheden.
Onderzoekers demonstreerden eerder al dat slimme meters te manipuleren en te hacken zijn en dat het zelfs mogelijk is om middels de meter virussen of wormen te verspreiden.
verplicht in huis
Ieder huishouden zou in eerste instantie, of u dat wenst of niet, verplicht een slimme energiemeter in huis gaan krijgen bij het aannemen van de 'wet omtrent energie-efficiëntie'. Weigering van het apparaat zou zelfs een geldboete of gevangenisstraf gaan opleveren! Gelukkig is dit voorstel door de eerste kamer (na ontzettend veel tegenstand door onder andere de consumentenbond en deze website) geschrapt en wordt de meter nu op vrijwillige basis aangeboden. Denkt u dus heel goed na alvorens u zo'n geweldig apparaat accepteert en daarmee Big Brother in huis haalt.
Update 2010: Volgens de laatste berichten onderneemt de minister van economische zaken toch weer een poging om ons het apparaat verplicht door de strot te duwen.
Update 2015: Het is er door! Er komt toch een slimme energiemeter. En we mogen hem gelukkig ook weigeren.
Update 2022: Op 1 oktober geeft de Britse overheid aan dat ze alle smart meter data verzamelen en opslaan nadat ze eerst beweerden dat nooit te zullen gaan doen.
Update 2025: Zo zie je dat een complottheorie een paar jaar nodig heeft om het licht van de realiteit in te stappen. De Slimme meter wordt door de overheid verplicht. Er gaan nu al geluiden dat men bij piekbeslating de mogelijkheid wil hebben om bepaalde aparaten uit te kunnen zetten.